Παροιμίες για τους μήνες!!!

ΙΑΝΟΥΆΡΙΟΣ

Αδελφέ Μιχάλη, τώρα τον Γενάρη, οι δύο ένας γίνονται και ο μοναχός κουβάρι.

Αρχιμηνιά, καλή χρονιά, με σύγκρυα και παγωνιά.

Άσπρος Γενάρης, νηστικός ο μεροκαματιάρης.

Βαρύ το καλοκαίρι βαρύς και ο Γεναροχειμώνας.

Βροχερός Γενάρης, Αύγουστος νοικοκύρης.

Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το.

Γενάρη διαβολόμηνα ποτέ σου μην ξανάρθεις.

Γενάρη και Φλεβάρη καταβολάδα και ξινάρι.

Γενάρη καλαντάρη τα κορίτσια σου που τα ‘χεις στα θολόστακτα κρυμμένα.

Γενάρη μήνα κλάδευε και λίσγο μη γυρεύεις.

Γενάρης με τα κρούσταλα, Φλεβάρης με τα χιόνια.

Γενάρης μήνας του Χριστού κι αρχιμηνιά του κόσμου.

Γενάρης στεγνός κι ο κόπος σου διπλός.

Γενάρης στεγνός, νοικοκύρης πλούσιος.

Γενάρης χωρίς χιόνι, κακό μαντάτο.

Γεναριάτικο πουλί Αυγουστιάτικο αυγό.

Γεναριάτικο φεγγάρι με τα’ Αϊ Γιαννιού τη χάρη.

Γεναριάτικο φεγγάρι, ήλιος ημέρας μοιάζει.

Κότα πίτα το Γενάρη, κόκορα τον Αλωνάρη.

Κότα τον Γενάρη, κέφαλο τον Αλωνάρη.

Κότα, χήνα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.

Κόψε ξύλα τον Γενάρη μην κάψεις τα παλούκια.

Κόψε ξύλο τον Γενάρη και μην καρτερείς φεγγάρι.

Μα ’μουν γάτος τον Γενάρη κι ας μην είχα άλλη χάρη.

Ο Γενάρης δε γεννά μήτε αυγά μήτε πουλιά, μόνο κρύο και νερά.

Ο Γενάρης και αν γεννά του καλοκαιριού μηνά.

Ο Γενάρης κι αν γεννά, του Καλοκαιριού μηνά.

Ο Γενάρης κι αν γεννάται του καλοκαιριού θυμάται. (Αλκυονίδες ημέρες)

Ο λαγός και το περδίκι κι ο κακός ο νοικοκύρης το Γενάρη χαίρονται.

Οι γεναριότικες νύχτες, για να περάσουν θέλουν συντροφιά και κουβέντα.

Όποιος θε να βαμπακώσει, τον Γενάρη θε ν' οργώσει.

Σ' όσους μήνες έχουν «ρο», μπάνιο με ζεστό νερό.

Τ' Αλωναριού τα μεσημέρια , και του Γεναριού οι νύχτες.

Τ’ Αυγούστου και του Γεναριού, τα δυο χρυσά φεγγάρια.

Του Γενάρη οι ξαστεριές του Αυγούστου οι συννεφιές το ίδιο πράμα είναι.

Του Γενάρη το φεγγάρι ήλιος της ημέρας μοιάζει.

Του Γενάρη το φεγγάρι λάμπει σαν μαργαριτάρι.

Χιόνια του Γενάρη, χαρές του Αλωνάρη.

Χιονίζει ο Γενάρης, ξεψυχάει ο γαϊδουριάρης.

Χιόνισ' έβρεξ' ο Γενάρης, όλοι οι μύλοι μας θ' αλέθουν.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

Αν δεν βγει ο Φλεβάρης δεν μπαίνει ο Μάρτης

Γενάρης με τα κρούσταλλα, Φλεβάρης με τα χιόνια.

Γεναριάτικο αρνί και Φλεβαριάτικο κατσίκι.

Ζεστός Φλεβάρης, το Πάσχα κρύο.

Θύμωσε ο Φλεβαράκης, πλάκωσε ο χιονάκης.

Κάλλιο Μάρτης με παλούκια παρά Φλεβάρης με μπουμπούκια.

Καλοκαιριά της Υπαπαντής, Μαρτιάτικος Χειμώνας.

Ο Φλεβάρης αν θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει κι αν τις φλέβες του ανοίξει, θε να κάψει να φλογίσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει

Ο Φλεβάρης κι αν χιονίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει

Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό.

Ότι έφτιασε ο Φλεβάρης έχει ο Αλωνάρης.

Τα γέρικα γαϊδούρια Φλεβάρη ψοφάνε.

Τα χιόνια του Φλεβάρη, βγάζουν τον Μάρτη παλικάρι.

Φλεβάρης ,κουτσοφλέβαρος, έρχεται κούτσα κούτσα, όλο νερά και λούτσα.

Φλεβάρης κουτσοφλέβαρος, και του τσαπιού ο μήνας.

Φοβήθηκε ο παπάς τον Νοέμβρη και ο Δεσπότης τον Φλεβάρη.

Χιόνι Φλεβαριάτικο, αλώνι αβερτιάτικο.

Χιόνια του Φλεβαριού, χρυσάφι του καλοκαιριού.

ΜΑΡΤΙΟΣ

Mάρτης άβροχος, μούστος άμετρος.

Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.

O Μάρτης ο κλαψόγελος.

Tο Mάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια.

Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλη άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το γεωργό Που’ χει στη γη σπαρμένα.

Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.

Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ’ Αύγουστο σεντόνα.

Απρίλης έχει τα χάδια κι ο Μάρτης τα δαυλιά.

Βροντή Μαρτιού, φίλεμα με καρύδια.

Κάλλιο Μάρτης καρβουνιάρης, παρά Μάρτης λιοπυριάρης.

Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα [:ισημερία]

Μάρτης βρέχει, θεριστάδες χαίρονται.

Μάρτης βρέχει; Ποτέ μην πάψει.

Μάρτης βροχερός, θεριστής κουραστικός.

Μάρτης έβρεχε, θεριστής εχαίρονταν.

Μάρτης έβρεχε, Θεριστής τραγούδαγε.

Μη σε γελάσει ο Μάρτης και χάσεις την ημέρα

Μη σε γελάσει ο Μάρτης το πρωί και χάσεις την ημέρα.

Ο Αύγουστος για τα πανιά κι ο Μάρτης για τα ξύλα.

Ο ήλιος του Μαρτιού, τρυπάει κέρατο βοδιού.

Ο καλός Μάρτης στα κάρβουνα, κι' ο κακός στον ήλιο.

Ο Μάρτης έχει τ' όνομα, κι ο Απρίλης τα λουλούδια.

Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος ώρα στον ήλιο, ώρα στον τοίχο.

 Μάρτης ώρα βρέχει και χιονίζει κι ώρα μαρτολουλουδίζει.

Όλοι οι μήνες καιν τα ξύλα και ο Μάρτης τα παλούκια.

Οπού ‘χει κόρη ακριβή, του Μάρτη ήλιος μην τη δει.

Τον Μάρτη χιόνι βούτυρο, μα σαν παγώσει μάρμαρο.

Του Mάρτη του αρέσει, να είναι πάντα στο διπλό, μια στις δέκα να έχει ήλιο, και τις άλλες ξυλιασμό.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ’ αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα.

Απρίλης έχει τα χάδια κι ο Μάρτης τα δαυλιά.

Απρίλης φέρνει την δροσιά, φέρνει και τα λουλούδια.

Απρίλης, Μάης, κοντά ειν' το θέρος.

Ένας κούκος δε φέρνει την Άνοιξη.

Ο Απρίλης έχει τ’ όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια.

Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα.

Τον Απρίλη και το Μάη κατά τόπους τα νερά.

Του Απρίλη η βροχή, κάθε σταγόνα και φλουρί.

ΜΑΪΟΣ

Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ' αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα.

Απρίλης, Μάης, κοντά ειν’ το θέρος.

Ένας κούκος (ή χελιδόνι) δε φέρνει την άνοιξη.

Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.

Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ’ Αυγούστου το φεγγάρι.

Μάης άβρεχος, μούστος άμετρος.

Μάης άβρεχτος, χρόνια ευτυχισμένα.

Μάης άβροχος, τρυγητός χαρούμενος.

Μάης πενταδείληνος και πάντα δείλι θέλει.

Ο Απρίλης έχει τ' όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια.

Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα.

Ο Απρίλης ο γρίλλης, ο Μάης ο πολυψωμάς.

Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι Ο Μάης πουλά σιτάρι [

Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά αποδίδει.

Ο Μάης ρίχνει την δροσιά κι ο Απρίλης τα λουλούδια.

Ο Μάης φτιάχνει τα σπαρτά κι ο Μάης τα χαλάει.

Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.

Οπού σπείρει ή δε σπείρει, το Μάη μετανοεί

Όταν πρέπει δε βροντά και το Μάη δροσολογά.

Σαν έπρεπε δεν έβρεχε, το Μάη εχαμοβρόντα.

Στο κακορίζικο χωριό το Μάη ρίχνει το νερό.

Το Μάη βάζε εργάτες κι ας είναι κι ακαμάτες.

Τον Μάη κρασί μην πίνετε κι ύπνο μην αγαπάτε.

Τώρα μάγια, τώρα δροσιά, τώρα το καλοκαίρι.

ΙΟΥΝΙΟΣ

Από την αρχή του θεριστή , του δρεπανιού μας η γιορτή.

Από το θέρος ως τις ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.

Γενάρη πίνουν το κρασί, το Θεριστή το ξίδι.

Μη σε γελάσει ο βάτραχος και το χελιδονάκι, αν δε λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είν' καλοκαιράκι.

Πρωτόλη (Ιούνιε), Δευτερόλη (Ιούλιε) μου, φτωχολογιάς ελπίδα.

Το τραγούδι του Θεριστή, η χαρά του Αλωνιστή.

Τον Ιούνιο αφήνουν το δρεπάνι και σπέρνουν το ρεπάνι.

ΙΟΥΛΙΟΣ

Από τ' Αι-Λιος ο καιρός γυρίζει αλλιώς.

Γαμπρός αλωναριάτικος, κακό χειμώνα βγάνει.

Η καλή αμυγδαλιά ανθίζει το Γενάρη και βαστάει τ' αμύγδαλα όλο τον Αλωνάρη.

Κάλλιο λόγια στο χωράφι , παρά ντράβαλα (φασαρίες) στ' αλώνι

Κάτσε κότα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.

Κότα πίτα το Γενάρη, κόκορα τον Αλωνάρη

Κότα, χήνα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.

Ο Θεριστής θερίζει , ο Αλωνάρης αλωνίζει κι ο Αύγουστος ξεχωριζει.

Όρνιθα το Γενάρη, κέφαλος τον Αλωνάρη.

Που μουχτάει τον Χειμώνα‚ χαίρεται τον Αλωνάρη.

Της Αγιάς Μαρίνας ρούγα και του Αϊ Λια σταφύλι και του Αγιού Παντελεήμονα γιομάτο το κοφίνι.

Το τραγούδι του Θεριστή, η χαρά του Αλωνιστή.

Τον Αλωνάρη δούλευε καλό χειμώνα να έχεις.

Τον Αλωνάρη έβρεχε στον ποτισμένο τόπο.

Χιόνισε μέσα στο Γενάρη, να οι χαρές του Αλωνάρη.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.

Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ’ Αύγουστο σεντόνα.

Αύγουστε καλέ μου μήνα, να’ σουν δυο φορές το χρόνο.

Αύγουστε τραπεζοφόρε, να’ σουν τρεις βολές το χρόνο.

Αυγουστοκοδέσποινα ‚ καλαντογυρεύτρα

Δεκαπέντησεν ο Αύγουστος, πυρώσου και μην εντρέπεσαι.

Επλάκωσεν ο Αύγουστος, η άκρια του χειμώνα.

Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι

Ήρθε ο Αύγουστος, πάρε την κάπα σου.

Θεός να φυλάει τα λιόδεντρα απ' το νερό τα Αυγούστου.

Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο.

Καλή λαβιά τον Αύγουστο και γέννα τον Γενάρη.

Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ’ Αυγούστου το φεγγάρι.

Μακάρι σαν τον Αύγουστο να ‘ταν οι μήνες όλοι.

Να ‘σαι καλά τον Αύγουστο που ‘ναι παχιές οι μύγες.

Να ’σαι καλά τον Αύγουστο με δεκαοχτώ βελέντζες.

Ο Αύγουστος και ο τρύγος δεν είναι κάθε μέρα.

Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι ο Μάης πουλά σιτάρι

Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.

Ούτε ο Αύγουστος χειμώνας, ούτε ο Μάρτης καλοκαίρι.

Τ' Αυγούστου και του Γεναριού τα δυο χρυσά φεγγάρια.

Τ' Αυγούστου οι δρύμες στα πανιά και του Μαρτιού στα ξύλΑ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

Αν Ίσως βρέξει ο Τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο.

Βοηθάει ο Αι- Γιάννης και ο Σταυρός, γιομίζει το αμπάρι κι ο ληνός.

Θέρος, τρύγος, πόλεμος.

Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα [:ισημερία]

Στον Τρυγητή σιτάρι σπείρε και στο πανηγύρι σύρε.

Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.

Τον Τρυγητή τ' αμπελουργού πάνε χαλάλι οι κόποι.

Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά καλά μας φέρνουν.

Του Σταυρού αρμένιζε και του Σταυρού δένε.

Του Σταυρού κοίτα και τ’ Αϊ Γιωργιού ξεκίνα.

Του Σταυρού σταύρωνε και δένε.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

Αϊ Δημητράκη μου, Μικρό καλοκαιράκι μου.

Αν βρέξει ο Οκτώβρης και χορτάσει η γη, πούλησ' το σιτάρι σου και αγόρασε βόδια.

Αν δε βρέξει, ας ψιχαλίσει, πάντα κάτι θα δροσίσει.

Αν δε βρέξει, πως θα ξαστερώσει;

Αν δε χορτάσει ο Οκτώβριος τη γη, πούλησε τα βόδια σου και αγόρασε σιτάρι.

Άσπορος μη μείνεις, άθερος δε μένεις.

Ο καλός ο νοικοκύρης, ο λαγός και το περδίκι, όταν βρέχει χαίρονται.

Οκτώβρη και δεν έσπειρες καρπό πολύ δεν παίρνεις.

Οκτώβρης και δεν έσπειρες, σιτάρι λίγο θα 'χεις.

Οκτώβρη και δεν έσπειρες λίγο ψωμί θα πάρεις.

Οκτώβρη και δεν έσπειρες, οκτώ σακιά δε γέμισες.

Οκτώβρης και δεν έσπειρες οκτώ σωρούς δεν έκανες.

Οκτώβρης και δεν έσπειρες, οκτώ σπυριά δεν κάνεις.

Οκτώβρη και δεν έσπειρες, τρία καλά δεν έκαμες.

Οκτώβρης βροχερός, Οκτώβρης καρπερός.

Οκτώβρης-Οκτωβροχάκης το μικρό καλοκαιράκι.

Όποιος σπέρνει τον Οκτώβρη, έχει οκτώ σειρές στ' αλώνι.

Τ' άη - Δημητριού, τι είσαι ‘σύ και τι ΄μαι εγώ λέει το νιο κρασί στο παλιό.

Τα σταφύλια τρυγημένα και τα σκόρδα φυτεμένα.

Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.

Ο άη- Μηνάς εμήνυσε, πούλια μη ξημερώσει.

Ο Νοέμβρης έκλεισε, τα ζευγάρια είν΄ στο στάβλο κι ούτε ζευγάς στον κάμπο.

Ο Νοέμβρης σαν θα έλθει τα γομάρια μέσα κλείνει.

Οποίος σπείρει τον Νοέμβρη ούτε σπόρο δεν Θα πάρει.

Όταν έρθει ο Νοέμβρης σιγομπαίνει ο χειμώνας.

Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους.

Σ' τσι τριάντα, τ' Αγι-Αντριός, αντριεύεται το κρύο.

Της ελιάς το φύλλο κι αν χαθεί, πάλι θε να ξαναβρεθεί.

Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες.

Τον Οκτώβρη τα κουδούνια , το Νοέμβρη παραμύθια.

Του Σαρανταμέρου η μέρα «καλημέρα» - «καλησπέρα».

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

Αγια Βαρβάρα μίλησε και Σάββας αποκρίθει κι Αγιονικόλας έτρεξε να πάει να λειτουργήσει

Απ’ τα Νικολοβάρβαρα αρχίζει ο χειμώνας .

Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), αϊ Σάββας σαβανώνει, αϊ Νικόλας παραχώνει

Γύρω γύρω του Χριστού, η κορφή του χειμωνιού.

Δεκέμβρη μου, με πάγωσες και πώς να ξεπαγιάσω.

Δεκέμβριος, Χριστού γέννηση και καλός μας Χρόνος.

Μαζέψτε ξύλα κι άχυρα και σύρτε και στο μύλο, γιατί Αι Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.

Να ‘ναι Χριστούγεννα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα, και τα Λαμπρά βρεχούμενα, αμπάρια γιομισμένα.

Να ‘ναι Χριστούγεννα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα, χαρά σ’ εκείνο το γεωργό, πού ‘χει πολλά σπαρμένα.

Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες.

Το τραγούδι με τον τρύγο, το Δεκέμβρη παραμύθι.

Χειμωνιάτικη γέννα, καλοκαιρινή χαρά.

Χιόνι του Δεκεμβρίου, χρυσάφι του καλοκαιριού.